Ołtarz św. Jadwigi

21 października 2012 r. o godz. 11.30 w naszym kościele odbyła się uroczysta Eucharystia i poświęcenie nowego ołtarza św. Jadwigi, która powróciła po 600 latach w swoich relikwiach.

Święta Jadwiga Królowa (1374 – 1399)

Jadwiga była królem. Jako monarcha sprawowała władzę nad innymi, ale także miała prawo stanowić o sobie. Jej krótki biogram, zamykający się w latach 1374-1399, ukazuje nam ją nie tylko jako władcę, ale jako poddaną, świadomie zależną od Boga, który jest Panem wszystkich. Jadwiga – osoba tak bardzo obdarowana różnorodnymi talentami i możliwościami, że aż można by powiedzieć samowystarczalna – poddała to wielkie bogactwo Chrystusowi. W czasach, w których tak wysoko stawia się ludzkie osiągnięcia, Jadwiga pokazuje, że na pierwszym miejscu trzeba stawiać Boga. W całym jej życiu wyraźnie widać Jego obecność. Liczyła się z Nim nade wszystko.

Życie i duchowość

Pochodziła z rodziny królewskiej, która miała wobec niej swoje plany, jednak życie tej młodej królewny z rodu Piastów i węgierskich Andegawenów potoczyło się zupełnie inaczej niż się spodziewano. Jedni mówią, że to los tak nią pokierował, ale my, jako ludzie wierzący, wiemy, że to wola Boża – ukryty zamiar, jaki Bóg ma wobec każdego człowieka. W planach dynastycznych tron polski nie był przeznaczony dla niej. Jednak po wczesnej śmierci swego ojca, króla Ludwika (w 1382 roku), i swej starszej siostry, Katarzyny, Jadwiga musiała opuścić dom rodzinny i jako dziesięcioletnie dziecko przyjąć koronę polską (co miało miejsce w katedrze na Wawelu 16 października 1384 roku). Była do tego dobrze przygotowana, otrzymawszy staranne wychowanie w wierze i wykształcenie, włącznie ze znajomością języka polskiego, którego na dworze budzińskim nauczyła ją prawdopodobnie babka Piastówna i przebywające tam przez pewien czas dwie córki Kazimierza Wielkiego – Anna i Jadwiga.

Z woli rodziców Jadwiga miała być żoną Wilhelma Habsburga i księżną austriacką, ale jej wyjazd do Polski i głęboka wiara sprawiły, że za najważniejszy cel uznała rozszerzanie Królestwa Bożego i dlatego zgodziła się poślubić księcia litewskiego, Jagiełłę (18 lutego 1386 roku), który sam przyjął chrzest i otworzył pogańskiej dotąd Litwie podwoje Ewangelii.

Jako królowa i żona pragnęła być także matką. Bóg jednak znowu dopuścił inne okoliczności. Po radosnym dla kraju, a dla niej pełnym zadumy i niepewności okresie oczekiwania, urodziła córeczkę, Bonifację („bonum facere” znaczy „czynić dobro”), która po zaledwie kilku dniach zmarła, a wkrótce po niej – 17 lipca 1399 roku – i ona sama, pogodziwszy się spokojnie z tak wczesnym odejściem. To niespełnione do końca macierzyństwo fizyczne przerodziło się jednak w niezwykłą płodność duchową, której owoce pojawiają się do dzisiaj.

W tym krótkim, lecz niełatwym, życiu poznajemy Jadwigę pełną wiary, pokoju i mądrości. Skąd czerpała siły, by nie sprzeciwiać się trudnościom i wszystko łagodnie przyjmować z ręki Pana Boga? Tę moc dawał jej Chrystus. Rozumiała dobrze miłość i ofiarę – Krzyż Chrystusa, który jest mądrością chrześcijan i naszą jedyną nadzieją (por. 1 Kor 1, 23-241 Kor 1, 23-24
English: World English Bible - WEB
301 Moved Permanently Moved Permanently The document has moved .

WP-Bible plugin). Wraz z wiarą przywiozła ze sobą z rodzinnego dworu wizerunek Ukrzyżowanego, który został umieszczony w jednym z bocznych ołtarzy w katedrze na Wawelu, znany pod nazwą Czarnego Krucyfiksu. Często widziano ją modlącą się u stóp tego Krzyża, rozmawiającą z Chrystusem, rozważającą w Jego obecności wszystkie trudne i poważne sprawy. Z Nim podejmowała decyzje, które przekraczały jej możliwości, i z roztropnością potrafiła je wyrażać wobec poddanych, często zwaśnionych. To właśnie z tego wizerunku Krzyża Chrystus, w którego się wpatrywała, miał jej powiedzieć: „Czyń co widzisz”, zachęcając ją do naśladowania Go w ofierze z miłości do ludzi. W całym jej życiu widać niezwykłe posłuszeństwo Chrystusowi. Przeżywając radość wiązała ją z chwałą Chrystusa, a bólowi dawała ujście w Jego ranach. Można powiedzieć, że jej życie upływało w cieniu Krzyża.

Swoją wiarę w obecność Chrystusa wyrażała w częstym uczestnictwie we Mszy świętej i w kulcie Boga ukrytego w Eucharystii. Kiedy sama nie mogła wielbić Obecnego w Najświętszym Sakramencie – bo obowiązki prowadziły ją ku ludziom – zatroszczyła się o nieustanną adorację Pana Jezusa, ustanawiając w Katedrze na Wawelu kolegium szesnastu psałterzystów, którzy śpiewem psalmów na zmianę oddawali Mu cześć. Dynamizm miłości Boga znalazł w niej wierną wyrazicielkę i krzewicielkę Królestwa niebieskiego. „Tę miłość, którą objawił jej Chrystus, niosła wśród ludzi. Pragnęła, aby wszyscy mieli w niej udział” – pisał o niej przed laty Kardynał Karol Wojtyła.

Jadwiga jako królowa dbała o swoich poddanych, tak jak matka dba o swoje dzieci. Zależało jej na tym, by nie cierpieli biedy, zwłaszcza duchowej. Wiarę traktowała jako najcenniejsze bogactwo i troszczyła się o jej rozwój. Doceniała wiedzę teologiczną, która czyni wiarę światłą i świadomą. W związku z tym była prawdziwym mecenasem studiujących duchownych. Misjonarzom z Litwy ufundowała dom przy Uniwersytecie Karola w Pradze – zanim jeszcze w Akademii Krakowskiej powstał Wydział Teologiczny. Ale już w 1397 roku uzyskała zgodę na utworzenie takiego wydziału w Krakowie kapłanów-profesorów. Utrzymywała osoby studiujące, a na odnowienie Akademii i erygowanie Wydziału Teologicznego przeznaczyła w testamencie wszystkie swe klejnoty. Przyczyniła się w ten sposób do przekształcenia Akademii w Uniwersytet, z czasem zwany Jagiellońskim.
Wszystkie te starania były prowadzone w celu przyspieszenia i ugruntowania ewangelizacji Polski, Litwy i Rusi. Królowa osobiście angażowała się w chrystianizację tych ziem, wyposażając świątynie i troskliwie dobierając misjonarzy. Jej dziełem było sprowadzenie do Polski zakonu karmelitów i benedyktynów słowiańskich. Przyczyniła się również do rozwoju języka polskiego, zlecając przekład dzieł religijnych, które chciała czytać w tym języku.

W swoim otoczeniu i na scenie politycznej była apostołem pokoju: prowadziła między innymi pertraktacje z wielkim mistrzem Zakonu Krzyżackiego – ustrzegła Polskę przed wojną z tym zakonem. Słynęła z wielkiego miłosierdzia i wrażliwości na ludzkie cierpienie. Jej subtelne kobiece współczucie utrwaliła tradycja, przypisując jej znamienne słowa: „Któż im łzy powróci?”. Słowa te świadczą nie tylko o dostrzeganiu ludzkiej nędzy, ale także duchowego utrapienia tych, których troski napawały bólem i niepokojem. Współcześni podziwiali i szanowali królową za jej gorliwość, łagodność, pokorę, cierpliwość pośród trudnych doświadczeń, podkreślając także jej urodę i szlachetność obyczajów.

Duchowość Świętej można określić jako chrześcijańską syntezę życia modlitwy i czynu. Tę jedność ewangelicznej Marii i Marty miał symbolizować emblemat, którym się posługiwała, będący plecionką dwóch gotyckich liter „mm”. Duch syntezy wyraził się też w dostrzeżeniu przez nią potrzeby wiary oświeconej wiedzą. Jej życie mistyczne, apostolskie, małżeńskie i dworskie tworzyło harmonijną jedność, budzącą podziw u ludzi wszystkich epok.

(ss. Jadwiżanki: http://www.jadwizanki.pl)

Święta Jadwiga i Wielkie Księstwo Litewskie

Zaręczyny Jadwigi i Jagiełły, jako konsekwencja umowy Krewskiej, otworzyły drogę ochrzczeniu Litwy oraz Unii personalnej miedzy Litwą i Polską, jednocześnie jednocząc więzami dynastycznymi Litwę i Polskę, uwarunkowywały także wciągnięcie Litwy na polityczną, wyznaniową i kulturalną arenę ówczesnej Europy.

Królowa Jadwiga na Litwie nigdy nie była, ale całą swoją osobą popierała chrzest Litwy.
Pomogła Ona wyposażyć liturgicznymi ubraniami i sprzętem oraz książkami i innymi rzeczami staraniem Jagiełły budowaną pierwszą katedrę w Wilnie i inne kościoły.

Przy Praskim Uniwersytecie założyła Litewskie kolegium oraz razem z Jagiełłą reaktywowali Uniwersytet Krakowski, w którym mogli studiować również Litwini.

Wkoło siebie Królowa Jadwiga zebrała grono intelektualistów.

Sprawa chrztu była powierzona Andrzejowi, franciszkańskiemu biskupowi Seretu. Wstąpił za młodu do zakonu franciszkańskiego. Pochodził z Małopolski. W 1354 roku był znanym kaznodzieją na Mazowszu. Oprócz tego był spowiednikiem węgierskiej królowej Elżbiety.

W roku 1370 powierzono mu Mołdawskie biskupstwo Seretu. 9 marca 1371 roku był on wyświecony na biskupa. Najczęściej mieszkał w Koronie, ponieważ w latach 1377-1383 sprawował funkcje biskupa pomocniczego diecezji Gnieźnieńskiej.

W 1386 roku brał udział w chrzcie Jagiełły, a po roku wyjechał na Litwę, gdzie z jego udziałem 22 lutego w Wilnie były chrzczeni książęta i bojarzy Litwy, a od wiosny roku 1387 brał udział w chrzcie ludu. Latem 1388 roku biskup Poznański Dobrogost naznaczył go do nowej Katedry Wileńskiej, wybudowana w 1387 roku.

Przez 10 lat posługi biskup Andrzej stworzył podwaliny Wileńskiej diecezji, a więc i kościoła litewskiego.

Święta Jadwiga jest nazywana Apostołką Litwy.
Bł. Jan Paweł II nazwał ja Matką Chrzestną Litwy.

Kalendarium życia

    • 1374 II 18 – prawdopodobna data urodzin Jadwigi trzeciej córki Ludwika Andegaweńskiego i Elżbiety zwanej najmłodszą Bośniaczką, wnuczki Kazimierza Wielkiego, ostatniego piastowskiego króla Korony Polskiej.
    • 1378 VI – zaręczyny czteroletniej Jadwigi z 8-letnim Wilhelmem Habsburskim w Hainburgu nad Dunajem.
      1378-79 – pobyt Jadwigi na dworze wiedeńskim.
    • 1384 X 13 – Jadwiga przybywa do Krakowa.
    • 1384 X 16 – koronacja Jadwigi na króla Korony Polskiej w Katedrze Wawelskiej.
    • 1385 VIII 14 – zawarcie układu w Krewie (książę Litwy Jagiełło wyraża wolę zawarcia ślubu z Jadwigą i przyjęcia wraz ze swym krajem chrztu; unia personalna Korony i Litwy).
    • 1385 VIII 15 – upływa termin zamierzonego pierwotnie na dworze w Budzie terminu wydania Jadwigi za Wilhelma Habsburga.
    • 1386 II 1 – wydanie w Lublinie uroczystego aktu zaproszenia Jagiełły do objęcia tronu polskiego.
    • 1386 II 15 – Chrzest Jagiełły, który przyjął imię Władysław.
    • 1386 II 18 – ślub Jadwigi z Jagiełłą w Katedrze Wawelskiej.
    • 1386 III 4 – Koronacja Władysława Jagiełły na króla Polski.
    • 1387 II – oficjalne wprowadzenie wiary katolickiej na Litwie.
    • 1387 – Jadwiga staje na czele wyprawy, w wyniku której przyłączona zostaje do Korony Ruś Halicka wcześniej zajęta przez Węgrów.
    • 1387 III 8 – Królowa Jadwiga wjeżdża do Lwowa.
    • 1390 – nawiązanie korespondencji z Krzyżakami (poruszenie ważnych politycznych kwestii, wykazanie nieustępliwości wobec żądań krzyżackich).
    • 1393 – pośrednictwo Jadwigi w ugodzie między Jagiełłą a Witoldem.
    • 1397 – rokowania z Krzyżakami w sprawie odzyskania Ziemi Dobrzyńskiej, odwrócenie widma wojny.
    • 1397 – uzyskanie zgody papieża na otwarcie Wydziału Teologicznego na Uniwersytecie Krakowskim.
    • 1399 VI 22 – narodzenie się córki Elżbiety Bonifacji.
    • 1399 VII 15 – śmierć córki Bonitacji.
    • 1399 VII 17 – w Krakowie, w wieku 25 lat w opinii świętobliwości umiera Królowa Jadwiga.
    • 1400 – wznowienie działalności założonej przez Kazimierza Wielkiego Akademii Krakowskiej dzięki darom ofiarowanym przez Królową Jadwigę w ostatnich latach jej życia.
    • 1426-50 – prace powołanej przez Wojciecha Jastrzębca komisji dla przygotowania kanonizacji Królowej Jadwigi.
    • 1887 – odnalezienie w podziemiach Katedry Wawelskiej śmiertelnych szczątków Królowej Jadwigi.
    • 1902 – Antoni Madeyski w Rzymie wykonuje sarkofag Jadwigi wzorowany na renesansowym nagrobku Ilarii del Caretto znajdującym się w Lucce.
    • 1949 – przeniesienie do sarkofagu Madeyskiego szczątków Królowej Jadwigi wydobytych z jej grobu znajdującego się obok ołtarza głównego. Umieszczenie w gablocie przy sarkofagu Jej insygnii grobowych.
    • 1979 VI 8 – potwierdzenie kultu Królowej Jadwigi podczas Mszy św. odprawionej w Katedrze Wawelskiej przez papieża Jana Pawła II; Mszę tę uważa się za równoznaczną z mszą świętą beatyfikacyjną.
    • 1986 – rozpoczęcie procesu kanonizacyjnego błogosławionej królowej Jadwigi.
    • 1987 VI 5 – przeniesienie relikwii błogosławionej Jadwigi do ołtarza Pana Jezusa Ukrzyżowanego.
    • 1987 VI 10 – uroczysta Msza św. odprawiona przy relikwiach bł. Jadwigi przez papieża Jana Pawła II.
    • 1997 VI 8 – kanonizacja Królowej Jadwigi przez papieża Jana Pawła II w czasie Mszy św. na krakowskich Błoniach.
    • 2010-12-12 – przekazanie delegacji polsko-litewskiej relikwii św. Jadwigi przez Proboszcza katedry na Wawelu ks. Zdzisława Sochackiego.
    • 2012-10-21 – uroczyste poświęcenie ołtarza ku czci św. Jadwigi w kościele Ojców franciszkanów w Wilnie.

Related Articles